Obilježavanje dana Boračke organizacije Republike Srpske, Dana opštine Nevesinje i sjećanje na Mitrovdanske bitke 1992. i 1994. godine završeno je Svečanom Mitrovdanskom akademijom u Domu kulture ”Nebojša Glogovac”.
Nevesinje je u Odbrambeno-otadžbinskom ratu izgubilo 476 boraca, među njima je 10 slučajeva gdje su poginula dva rođena brata, tri slučaja da su poginuli otac i sin i jedan slučaj gdje je poginulo više članova porodice. Među poginulima je 8 jedinaca. Brigada je imala 1800 ranjenika, a 49 su teški invalidi. Nevesinjci su više puta pokazali kako se brani, dostojanstvo, porodica i sloboda, a u Mitrovdanskim bitkama odbranjene su i Hercegovina i cijela Republika Srpska.
Ministar rada i boračko-invalidske zaštite Danijel Egić rekao je na akademiji da Mitrovdan nije samo krsna slava i Dan opštine, već da je Mitrovdan za Nevesinje, Republiku Srpsku i sve građane poseban dan od velikog značaja za istoriju srpskog naroda.
Podsjeća da se i ove godine Mitrovdan u Nevesinju obilježava u organizaciji Odbora za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova Vlade Republike Srpske.
“Simbol odbrane Nevesinja i Istočne Hercegovine, a samim tim i Republike Srpske predstavljaju Mitrovdanske bitke, poznate i kao Mitrovdanske ofanzive, u kojima su slomljene ofanzivne operacije od višestruko brojnijeg neprijatelja u čijem sastavu su djelovali: jedinice regularne vojske Hrvatske, Hrvatskog vijeća odbrane i tzv. Armije BiH. Povlačenje JNA sa ovog prostora neprijatelj je iskoristio, te u junu 1992. godine, izveli su niz operacija u kojima su protjerani Srbi iz doline Neretve. Uništavano je sve što je bilo srpsko, od kulturno-istorijskih spomenika, manastira Žitomislić, sabornog hrama u Mostaru do spomen-hrama u Prebilovcima”, rekao je Egić.
Podsjeća da je Prva Mitrovdanska ofanziva planirana od najvišeg političkog i vojnog rukovodstva Hrvatske i da je počela 8. novembra stravičnom artiljerijskom paljbom u dužini fronta od preko 100 kilometara, a granate nisu zaobišle ni sam grad Nevesinje.
“Visok moral boraca Nevesinjske brigade, svih vojno sposobnih ljudi i angažovanost civilnog stanovništva, koji su stali u službu odbrane, karakteristika je ove bitke u kojoj je napadač poražen. Samo dvije godine poslije tzv. Armija BiH u drugoj Mitrovdanskoj ofanzivi izvela je još jedan napad na ovaj ponosni, prkosni i hrabri dio Republike Srpske. Takođe, i ova ofanziva je okončana potpunim porazom neprijatelja i pobjedom srpske vojske. Nažalost, Mitrovdanske bitke 1992. i 1994. godine i sloboda koju imamo, plaćeni su srpskim životima. Heroji, borci i civili, koji su poginuli braneći svoja ognjišta, nikada neće i ne smiju biti zaboravljeni, a svima vama, koji ste bili dio herojske odbrane Istočne Hercegovine, veliko HVALA, jer ste sačuvali granice Republike Srpske”, rekao je Egić.
Podsjeća da je tokom Odbrambeno-otadžbinskog rata sa teritorije Nevesinja poginulo
476 srpskih boraca, ali i da je Nevesinjska brigada odlikovana Ordenom Nemanjića, najvišim vojnim odlikovanjem Republike Srpske.
“Istovremeno, danas smo i ponosni i tužni. Ponosni jer smo izvojevali pobjedu u Mitrovdanskim bitkama, a tužni jer niko nikada, uz sve dostavljene činjenice i dokaze pred Sudom BiH, nije odgovarao za počinjene zločine nad srpskim civilima i vojnicima na
širem području Nevesinja. To je samo još jedna u nizu potvrda da za Srbe pravde u političkom Sarajevu nema. Zbog toga, jedini garant opstanka našeg naroda na ovom prostoru je ekonomski i politički jaka i stabilna Republika Srpska, sa svojim institucijama koje štite i čuvaju srpske vitalne nacionalne interese. Budimo jedinstveni, jer jedinstvo srpskog naroda, poraz je za svakog onog ko ne misli dobro Republici Srpskoj”, poručio je Egić.
U ime Opštinske boračke organizacije Nevesinje pukovnik Ranko Prodanović kazao je da je ovaj dan prilika da se prisjeti važnosti Mitrovdanskih bitaka i zahvali svim palim herojima koji su dali svoje živote za Srpsku.
“Mitrovdanske ofanzive kao sinonim nepobjedivosti Nevesinjske brigade u ratu su razlog što danas u Nevesinju slavimo i da je to slava BOORS-a. Godine su prošle od prvog Mitrovdana i u ovom periodu mnogo toga je napisano o tim događajima ali ću reći ono što je bilo zajedničko u obje ofanzive. Nesporna je bila želja neprijatelja da mi nestanemo sa ovih prostora i shodno tome postavili su svoje ciljeve. U prvoj ofanzivi cilj je bio uništiti Nevesinjsku brigadu a zatim opkoliti Bilećku brigadu i ovladati zaleđem Dubrovnika. U drugoj je bio cilj uništenje Nevesinjske brigade i nastave dejstva preko Kalinovika radi deblokade Sarajeva i Goražda a bila bi opkoljena i Druga laka pješadijska brigada na Borcima. Cilj u obadvije ofanzive je bio uništiti Nevesinjsku brigadu i nastaviti dejstva”, rekao je Prodanović.
Kaže da se vojni analitičari stalno pitaju zašto se nisu ostvarili ciljevi jer su imali sva sredstva i snage i naklonost međunarodne zajednice.
“Mi smo imali ono što oni nisu. Mi smo imali vjeru, jedinstvo i hrabrost i to je odlučilo da smo danas u Nevesinju. Vjera je božija krepkost a data riječ je božji blagoslov. Kada smo se zakleli da nema povlačenja sa položaja i da nemamo rezervne položaje i republiku zakleli smo se za borbu do posljednjeg i dobili Božiju pomoć”, rekao je Prodanović dodajući da su borci vjerovali jedan drugog i komandantu Novicu Gušiću.
Kaže da je jedinstvo vojske i naroda dalo garanciju ostanka.
“Oni su su tada stradali su ostali kao vječna straža i neprobojni štit na ovom hercegovačkom kamenu za sve one koji su pokušali ili razmišljaju da nam ugroze slobodu i mir”, poručio je Prodanović dodajući da od vodstva Srpske traže da se bore za Srpsku.
Načelnik Opštine Nevesinje Milenko Avdalović kazao je da je Nevesinjska brigada rat dobila zahvaljujući ljudima koji su bili na ratištu, komandantima koji su školovani i hrabrim borcima.
“Na bojnom polju su ginuli i komandanti bataljona. Prodanović je bio ranjen, a njegov zamjenik Tihomir Janjić poginuo je kod Goražda. Istrpili su naši borci i glad i žeđ, i vjetrove i hladnoću i strah…Pobjedili su jer su bili istrajni. O ofanzivama nema se reći ništa novo. Sa ove vremenske distance to su bile dvije akcije koje su bile različite, ali su se završile isto”, rekao je Avdalović pripovijedajući o ofanzivama.
Kaže da su neki drugu ofanzivu nazvali “laki Mitrovdan” ali da nije bilo tako jer je to bila bitka prsa u prsa.
“Mitrovdan je sinonim i za stradanje i za pobjedu. Nevesinjsko stradanje je dovoljno za čitavu Republiku Srpsku, ali Nevesinje nije samo. Republika Srpska mu vraća i vraćaće. U takvo vraćanje duga se uključila i naša matica Srbija”, kaže Avdalović i zaključio “Cijena svih žrtava koje smo podnijeli jeste Republika Srpska”.
Priznanja Opštinske boračke organizacije Nevesinje dodijeljena su zaslužnim građanima i organizacijama.
Najviše priznanje Mitrovdanska gramata posthumno je dodijeljena oficirima Vojske RS za iskazanu hrabrost i požrtvovanost i to majoru Tihomiru Janjiću, Draganu Zirojeviću Ziri, pukovnik Draganu Slijepčeviću, pukovnik Tomo Pušara, major Jovica Šakota.
Skupština Opštinske boračke organizacije Nevesinje plakatu je dodijelila Sandri Tatar Samardžić za izradu idejnog rješenja i projekta u Spomen sobi u Nevesinju.
